Współczesne normy emisji spalin wymusiły na producentach pojazdów zastosowanie zaawansowanych rozwiązań technologicznych, które mają na celu ograniczenie negatywnego wpływu silników wysokoprężnych na środowisko. Jednym z kluczowych elementów tych systemów jest pompa AdBlue, będąca integralną częścią układu selektywnej redukcji katalitycznej (SCR). Choć jej działanie jest niewidoczne dla kierowcy, jej awaria może okazać się nie tylko uciążliwa, ale i kosztowna.
Jak działa pompa AdBlue w nowoczesnych pojazdach z silnikiem diesla
Pompa AdBlue jest elementem układu SCR, który odpowiada za precyzyjne dawkowanie roztworu mocznika do strumienia spalin. Jej głównym zadaniem jest transportowanie płynu AdBlue, czyli wodnego roztworu mocznika (32,5% mocznika i 67,5% wody demineralizowanej), ze zbiornika do dozownika umieszczonego w układzie wydechowym. W tym miejscu, przy odpowiednich warunkach temperaturowych, dochodzi do wtrysku AdBlue do gorących gazów wylotowych.
W wyniku reakcji chemicznej, mocznik rozkłada się na amoniak i dwutlenek węgla. Amoniak wchodzi w reakcję z tlenkami azotu (NOx), przekształcając je w nieszkodliwy azot i parę wodną. Proces ten znacząco obniża emisję szkodliwych związków do atmosfery.
Pompa AdBlue działa zwykle w oparciu o ciśnienie generowane przez układ hydrauliczny lub elektryczny. System wyposażony jest w czujniki ciśnienia, temperatury oraz przepływu, które nieustannie monitorują jego wydajność i dostosowują pracę pompy do aktualnych potrzeb silnika. Pracuje ona tylko wtedy, gdy jednostka napędowa funkcjonuje, a temperatura spalin umożliwia skuteczne przeprowadzenie reakcji redukcji NOx.
Pompa ta nie tylko tłoczy płyn, ale również odpowiada za jego filtrowanie, zapobiegając przedostawaniu się zanieczyszczeń do układu. To ważne, ponieważ obecność ciał obcych w AdBlue może prowadzić do poważnych usterek całego systemu SCR.
Najczęstsze przyczyny awarii pompy AdBlue
Awaria pompy AdBlue to problem, który może dotknąć zarówno właścicieli samochodów osobowych, jak i ciężarowych. Istnieje kilka typowych przyczyn, które prowadzą do uszkodzeń tego komponentu:
-
Zamarzanie płynu AdBlue – roztwór mocznika krystalizuje w temperaturze poniżej -11°C. Jeśli układ nie jest wyposażony w sprawny system podgrzewania, może dojść do zablokowania pompy i jej uszkodzenia mechanicznego.
-
Zanieczyszczenia w płynie – stosowanie AdBlue niskiej jakości lub przechowywanego w nieodpowiednich warunkach prowadzi do powstawania osadów, które zatykają filtr i uszkadzają elementy tłoczące.
-
Korozja elementów układu – kontakt wody z metalowymi elementami pompy, szczególnie przy nieszczelnościach, może prowadzić do korozji i utraty sprawności.
-
Niewłaściwa obsługa techniczna – błędy popełnione podczas napełniania zbiornika AdBlue lub brak regularnych przeglądów technicznych mogą skutkować uszkodzeniami mechanicznymi lub elektrycznymi.
-
Problemy z elektroniką – awarie czujników ciśnienia lub temperatury mogą doprowadzić do błędnej pracy pompy, jej nadmiernego zużycia lub całkowitego zatrzymania.
W każdej z tych sytuacji układ SCR przestaje działać zgodnie z przeznaczeniem, co w nowoczesnych pojazdach skutkuje automatycznym ograniczeniem mocy silnika, a nawet jego całkowitym zablokowaniem do momentu naprawy usterki.
Objawy uszkodzenia układu AdBlue, na które warto zwrócić uwagę
Uszkodzenie pompy AdBlue oraz pozostałych elementów układu SCR nie zawsze objawia się natychmiastowo. W wielu przypadkach pierwsze sygnały są subtelne, lecz ich zignorowanie może prowadzić do poważnych konsekwencji – zarówno pod względem eksploatacyjnym, jak i finansowym. Dlatego warto znać najczęstsze objawy świadczące o nieprawidłowym działaniu systemu AdBlue:
-
Wyświetlenie komunikatu ostrzegawczego na desce rozdzielczej – nowoczesne pojazdy wyposażone są w czujniki monitorujące pracę układu. W przypadku wykrycia nieprawidłowości, na ekranie komputera pokładowego może pojawić się komunikat o awarii systemu redukcji emisji lub informacje o niskim ciśnieniu AdBlue.
-
Zmniejszenie mocy silnika – układ sterowania silnika może celowo ograniczyć jego moc, jeśli wykryje nieprawidłowe dozowanie AdBlue. Ma to na celu ograniczenie emisji NOx oraz wymuszenie wizyty w serwisie.
-
Wzrost zużycia paliwa – niesprawna pompa AdBlue może prowadzić do nieoptymalnej pracy układu wydechowego i zwiększonego spalania.
-
Specyficzny zapach spalin – jeżeli AdBlue nie jest poprawnie wtryskiwany do układu wydechowego, może dojść do zmiany składu chemicznego spalin, co objawia się nietypowym, drażniącym zapachem.
-
Problemy z uruchomieniem pojazdu – w niektórych modelach, jeśli poziom AdBlue jest zbyt niski lub system SCR wykryje krytyczną usterkę, komputer pokładowy może zablokować możliwość odpalenia silnika do momentu usunięcia problemu.
Zlekceważenie powyższych objawów może prowadzić do trwałego uszkodzenia pompy, wtryskiwacza AdBlue, a nawet katalizatora SCR, którego wymiana wiąże się z bardzo wysokimi kosztami. Dlatego każda anomalia w pracy systemu powinna być traktowana poważnie i skonsultowana z serwisem.
Jak zapobiegać problemom z AdBlue i dbać o sprawność układu SCR
Prawidłowe działanie systemu AdBlue wymaga nie tylko świadomości jego roli, ale także stosowania się do podstawowych zasad obsługi i eksploatacji. Zaniedbania mogą skutkować kosztownymi awariami. Oto kluczowe praktyki, które pozwolą zminimalizować ryzyko usterek:
-
Używaj wyłącznie wysokiej jakości płynu AdBlue, który spełnia normę ISO 22241. Unikaj tanich zamienników i produktów niewiadomego pochodzenia.
-
Przechowuj AdBlue w odpowiednich warunkach – w chłodnym i zacienionym miejscu, chroniąc przed mrozem oraz bezpośrednim nasłonecznieniem.
-
Regularnie kontroluj poziom płynu w zbiorniku – większość pojazdów ostrzega o niskim stanie AdBlue, ale nie warto czekać na ostatni moment.
-
Serwisuj układ SCR zgodnie z zaleceniami producenta – przeglądy techniczne i ewentualne czyszczenie filtrów pompy pozwalają wykryć usterki zanim dojdzie do ich eskalacji.
-
Nie dopuszczaj do zamarznięcia AdBlue zimą – jeśli Twój pojazd często stoi na mrozie, upewnij się, że system podgrzewania płynu działa prawidłowo.
-
Nigdy nie dolewaj wody ani innych substancji do zbiornika AdBlue – prowadzi to do natychmiastowego uszkodzenia układu i unieważnia gwarancję.
Stosując się do powyższych zaleceń, można znacząco wydłużyć żywotność pompy AdBlue oraz całego systemu SCR, unikając przy tym kosztownych napraw i niespodziewanych problemów eksploatacyjnych. W dobie coraz bardziej rygorystycznych norm emisji, dbanie o ten układ jest nie tylko kwestią oszczędności, ale także odpowiedzialności środowiskowej.
Więcej: usuwanie adblue Wrocław.
